کیومرث پارسای
مترجمی نامیرا
کیومرث پارسای با آن «ی» اضافه در انتهای نام خانوادگی‌اش قرار است از یکه بودن خود بگوید و با نامش از نامیرایی‌اش؛ چه اینکه اغلب کتاب‌های ترجمه شده توسط او آثاری ماندگار و پرفروش بوده‌اند و پس از سال‌ها همچنان آثاری پرطرف‌دارند. این مترجم، متولد سال ۱۳۲۵ هجری شمسی است.
او مترجمی است که برخلاف بسیاری از مترجمان سطح بالا که در تاریخ کوتاه ترجمهٔ ما حضور دارند تحصیلات آکادمیک داشته است. او در رشتهٔ زبان‌های خارجی و گرایش ترجمه تحصیل کرده است.
پارسای هم‌زمان به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی و اسپانیایی تسلط دارد و این خود برای هر مترجمی یک امتیاز ویژه است زیرا او می‌تواند در گسترهٔ آثار ادبی فراوانی که وجود دارند هر اثر را مستقیماً از زبان مبدأ ترجمه کند و نه از روی آثاری که سابقاً به زبان‌های معمول‌تری مثل انگلیسی ترجمه شده‌اند.
او یک مترجم صرف نیست و خود نیز دستی بر قلم دارد؛ عنصری که باعث شده تا ترجمه‌هایش اغلب از نظر بلاغت و سطح ادبی نسبت به ترجمه‌های دیگران برتری داشته باشند و به هیچ عنوان خشک و تحت‌اللفظی به ذهن مخاطب متبادر نشوند. شاید عاملی که او را تحریک کرده تا بسیاری از آثار ترجمه‌شده را دوباره ترجمه کند همین ارضا نشدنش از ترجمه‌های پیشین به علت ایده‌آل‌گرایی او بوده؛ چنان که کتاب‌های زیادی مانند صدسال تنهایی، عشق در سال‌های وبا و… را می‌توان یافت که مترجمان دیگری جز او داشته‌اند.
سرزنش‌ها گر کند خار مغیلان…
خود پارسای با تمام ترجمه‌های موازی‌اش موافق نیست و در گفتگویی با خبرگزاری کتاب ایران گفته بود: «مترجمان در موازی‌کاری هیچ کاره‌اند! ناشران مترجمان را مجبور می‌کنند تا کتاب‌هایی را که بارها ترجمه شده باز ترجمه کنند. ناشر از من می‌خواهد که کتابی را که چندین بار ترجمه شده باز ترجمه کنم و وقتی که به او می‌گویم این کتاب ترجمه شده فکر می‌کند دارم بازارگرمی می‌کنم و می‌خواهم قیمت ترجمه را بالا ببرم. به من می‌گوید چقدر می‌خواهی؟ صفحه‌ای هفت هزار تومان کافی است؟ به تو چه ارتباطی دارد، تو ترجمه کن پولت را بگیر!»
او در پس پرده ابراز می‌کند که بازار ترجمه در دست مافیایی بی‌سواد قرار دارد؛ افرادی که بعضاً ماجرا را طنزتر از تلخ جلوه می‌دهند؛ پارسای ادامه می‌دهد: «بارها اتفاق افتاده که ناشر نسخهٔ ترجمهٔ فارسی کتابی موجود در بازار را به من سپرده و گفته آن را ترجمه کن! من به ناشر گفتم این که به زبان فارسی است! من چگونه این کتاب را ترجمه کنم؟ پاسخ ناشر به من این بوده است که این کتاب ۱۰۰ صفحه است، [آن را] از روی کتاب اصلی به ۲۰۰ صفحه برسان!»
کتاب‌شناسی
پارسای، کتاب‌های نویسندگان مشهوری چون گابریل گارسیا مارکز، ویکتور هوگو، ژوزه ساراماگو، فئودور داستایوفسکی، پائولو کوئلیو، ارنست همینگوی و مارگارت میچل را به فارسی برگردانده است که نمایانگر طیف وسیع سلیقهٔ او در انتخاب آثار است.
از مهم‌ترین آثار ترجمه شدهٔ او می‌توان به صدسال تنهایی، ابله، بینوایان، شاهزاده و گدا، بربادرفته، یازده دقیقه و پیرمرد و دریا اشاره کرد.